Bệnh tiểu đường là một căn bệnh nguy hiểm, có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Theo thống kê của Bộ Y tế, năm 2021, Việt Nam có đến khoảng 7,1% dân số mắc bệnh tiểu đường (tương đương khoảng 5 triệu người). Đáng nói rằng có tới 50% người bệnh không được chẩn đoán. Điều này cũng bởi những triệu chứng tiểu đường giai đoạn đầu thường khó nhận biết, khiến bệnh nhân không phát hiện bệnh từ sớm. Vậy những dấu hiệu cảnh báo bệnh tiểu đường giai đoạn đầu là gì? Cùng Noguchi Việt Nam tìm hiểu trong bài viết này nhé!
Bệnh tiểu đường giai đoạn đầu là gì?
Thực tế bệnh tiểu đường không giống như ung thư, không được chia thành các giai đoạn cụ thể. Vì vậy, trong bài viết này, Noguchi Việt Nam chỉ đề cập đến triệu chứng tiểu đường giai đoạn đầu là khi bệnh mới được phát hiện.
Bệnh tiểu đường là tình trạng mà lượng đường trong máu (glucose trong máu) của bạn tăng cao. Điều này có thể xuất phát từ việc cơ thể không sử dụng insulin hiệu quả (tiểu đường type 2) hoặc cơ thể không thể tạo ra insulin vì tế bào beta đảo tuỵ (sản xuất ra insulin) bị phá hủy (tiểu đường type 1).
Insulin là một hormone do tuyến tuỵ tiết ra, có chức năng giúp glucose đi vào các tế bào để tạo ra năng lượng cho cơ thể. Khi cơ thể thiếu insulin hoặc không phản ứng với insulin, glucose sẽ tích tụ trong máu, gây ra tình trạng tăng đường huyết.
Những triệu chứng tiểu đường type 1 ở giai đoạn sớm thường xuất hiện đột ngột và khởi phát khi còn trẻ (ở cả thanh thiếu niên). Ngược lại, triệu chứng tiểu đường type 2 giai đoạn đầu thường thầm lặng, một số người không có triệu chứng nào rõ ràng, cho đến khi đã xuất hiện biến chứng trên tim mạch hay thận.
Nhận biết những triệu chứng tiểu đường giai đoạn đầu
Dưới đây là 10 dấu hiệu cảnh báo tiểu đường bạn cần lưu ý:
1. Đi tiểu thường xuyên
Hầu hết mọi người đi tiểu bốn đến bảy lần mỗi ngày. Nếu bạn phải đi vệ sinh nhiều lần hơn, đặc biệt là thức dậy nhiều lần để đi vệ sinh; đó có thể là dấu hiệu cho thấy thận của bạn đang tăng hoạt động để loại bỏ lượng đường dư thừa trong máu ra khỏi cơ thể. Thường xuyên đi vệ sinh ban đêm, đặc biệt là khi bạn hạn chế uống nước và kiêng dùng cafein; rượu bia sau 7 giờ tối thì có thể là một dấu hiệu bất thường.
2. Khát nước quá độ
Nếu bạn uống hơn 4 lít nước mỗi ngày hoặc uống nước xong vẫn cảm thấy khát; đây có thể dấu hiệu lượng đường trong máu tăng cao. Khi lượng đường trong máu cao, cơ thể sẽ cố gắng loại bỏ nó qua đường tiểu, làm bạn mất nước và khát nước. Nếu bạn không bổ sung đủ nước, bạn có thể bị mất nước nặng, gây ra các triệu chứng như đau đầu, khô miệng, mệt mỏi, chóng mặt.
3. Đói nhiều
Khi lượng đường trong máu của bạn không vào được tế bào để tạo ra năng lượng, tế bào sẽ gửi tín hiệu đến não bộ, phát tín hiệu nó đang đói năng lượng. Vì vậy, một trong những triệu chứng tiểu đường giai đoạn đầu có thể bao gồm cảm giác đói liên tục, ngay cả khi bạn vừa ăn xong. Bạn cũng có thể thấy cân nặng giảm bất thường, do cơ thể phải đốt cháy mỡ và cơ để tạo năng lượng.
4. Suy nhược/Mệt mỏi
Khi glucose không thể đi vào tế bào để tạo thành năng lượng cho bạn hoạt động; đồng thời thận buộc phải “làm việc” quá sức để tăng đào thải lượng đường dư thừa trong máu sẽ gây ra cảm giác mệt mỏi cho người bệnh. Bạn có thể cảm thấy mệt mỏi, uể oải, thiếu sức sống, khó tập trung, khó hoàn thành công việc hàng ngày.
5. Tê bì tay chân
Lượng đường trong máu tăng cao có thể làm tổn thương các đầu dây thần kinh, nhất là ở ngón tay, ngón chân. Vì vậy, một trong những triệu chứng tiểu đường giai đoạn đầu là bạn có thể có cảm giác tê bì, châm chích ở các đầu chi mà không rõ nguyên nhân. Rất nhiều người đi khám và được chẩn đoán tiểu đường khi bị tê bì tay chân.
6. Mờ mắt
Khi đường huyết của bạn cao hơn bình thường có thể ảnh hưởng đến thuỷ tinh thể trong mắt. Thuỷ tinh thể là một cấu trúc trong mắt có chức năng giúp tập trung ánh sáng vào võng mạc. Khi thuỷ tinh thể bị thay đổi do đường huyết cao, nó sẽ làm thay đổi độ cận của mắt; gây ra hiện tượng mờ mắt. Ngoài ra, đường huyết cao cũng có thể gây tổn thương mạch máu trong võng mạc, làm giảm khả năng nhìn của bạn. Một số triệu chứng liên quan đến mắt mà bạn cần chú ý là: mắt khô, mắt chảy nước, mắt đỏ, mắt nhức, mắt nhìn mờ, mắt nhìn đôi, mắt nhìn loạn, mắt nhìn giảm sút.
7. Vết thương khó lành
Đường huyết cao có thể làm giảm khả năng miễn dịch của cơ thể; làm chậm quá trình phục hồi của các vết thương, đặc biệt là ở chân. Nếu bạn bị trầy xước, cắt, bỏng, hay bị viêm nhiễm da, bạn cần chú ý đến tình trạng của vết thương. Nếu vết thương không có dấu hiệu lành, mà còn sưng, đỏ, nóng, đau, chảy mủ, có mùi hôi, bạn cần đi khám bác sĩ ngay lập tức. Nếu không được điều trị kịp thời, vết thương có thể biến thành loét, gây ra nguy cơ mất chân.
8. Nhiễm nấm da
Đường huyết cao cũng làm tăng nguy cơ nhiễm nấm da, do nấm thích sự ẩm ướt và đường. Nhiễm nấm da có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể; nhưng thường thấy ở những nơi có nếp gấp, như vùng nách, vùng bụng, vùng sinh dục, vùng hông, vùng bàn chân. Nhiễm nấm da có thể gây ra các triệu chứng như: da mẩn đỏ, ngứa, bong tróc, nứt nẻ, có mùi hôi, có vết loét.
9. Nhiễm trùng đường tiết niệu
Đường huyết cao cũng làm giảm khả năng chống nhiễm trùng của cơ thể, đặc biệt là ở đường tiết niệu. Đường huyết cao cũng làm tăng lượng đường trong nước tiểu; tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển. Nhiễm trùng đường tiết niệu có thể gây ra các triệu chứng như: tiểu buốt, tiểu rắt, tiểu nhiều, tiểu ít, tiểu có máu, tiểu có mùi hôi, đau thắt lưng, sốt, ớn lạnh.
10. Rối loạn chức năng sinh lý
Đường huyết cao có thể gây ra rối loạn chức năng sinh lý ở cả nam và nữ. Ở nam giới, đường huyết cao có thể gây tổn thương các mạch máu và dây thần kinh ở dương vật, làm giảm khả năng cương cứng và duy trì cương cứng. Ở nữ giới, đường huyết cao có thể gây khô âm đạo, giảm ham muốn tình dục; giảm độ nhạy cảm ở âm đạo, gây đau khi quan hệ.
Nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào kể trên, hãy đi khám bác sĩ để được kiểm tra và chẩn đoán bệnh tiểu đường.
Điều trị bệnh tiểu đường
Mục tiêu của điều trị bệnh tiểu đường là kiểm soát lượng đường trong máu ở mức bình thường. Điều này có thể được thực hiện bằng cách kết hợp các phương pháp sau:
- Chế độ ăn uống: Ăn uống lành mạnh là một phần quan trọng trong việc kiểm soát bệnh tiểu đường. Bạn nên ăn nhiều trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc. Hạn chế ăn thức ăn chế biến sẵn, thức ăn nhanh và đồ ngọt.
- Tập thể dục: Tập thể dục thường xuyên giúp cải thiện độ nhạy insulin và giảm lượng đường trong máu.
- Thuốc: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc để giúp kiểm soát lượng đường trong máu.
Phòng ngừa bệnh tiểu đường:
Bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường bằng cách:
- Duy trì cân nặng hợp lý.
- Ăn uống lành mạnh.
- Tập thể dục thường xuyên.
- Bỏ hút thuốc lá.
- Hạn chế uống rượu bia.
Những triệu chứng tiểu đường giai đoạn đầu trên đây có thể xuất hiện ở bất kỳ ai, bất kể tuổi tác, giới tính, cân nặng. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý rằng những triệu chứng này không phải lúc nào cũng có nghĩa là bạn mắc bệnh tiểu đường. Để chẩn đoán chính xác, bạn cần thực hiện xét nghiệm đường huyết và theo dõi sự thay đổi của nó. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nghi ngờ nào, bạn nên đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời. Bệnh tiểu đường là một căn bệnh mãn tính, không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát được bằng cách tuân thủ chế độ ăn uống, vận động, dùng thuốc và theo dõi đường huyết thường xuyên.