Theo thống kê của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong thứ hai trên thế giới, chiếm khoảng 11% tổng số ca tử vong hàng năm. Ở Việt Nam, mỗi năm có hơn 200.000 ca đột quỵ, trong đó có đến 50% trường hợp đột quỵ diễn tiến nghiêm trọng và tử vong.

Đột quỵ não có hai loại chính là thiếu máu (do động mạch đến não bị thu hẹp hoặc bị chặn hoàn toàn bởi cục máu đông hoặc các mảng xơ vữa mạch máu) và xuất huyết (do mạch máu não bị vỡ hoặc biến dạng). Khi não không nhận được đủ lượng máu cần thiết, các tế bào não không có đủ oxy và dưỡng chất để hoạt động và sẽ chết đi. Thời gian càng lâu, biến chứng của đột quỵ sẽ càng nặng nề.

Vì vậy, thời gian vàng để cấp cứu cho người bệnh đột quỵ là rất quan trọng. Thời gian vàng là thời gian lý tưởng nhất để can thiệp, điều trị các nguyên nhân gây đột quỵ, giúp bảo vệ các tế bào thần kinh không bị chết đi, nâng cao cơ hội sống sót và phục hồi chức năng cho người bệnh.

Đối với trường hợp thiếu máu não, thời gian vàng cấp cứu là nằm trong khoảng từ 3 – 4,5 giờ kể từ khi các triệu chứng đầu tiên xuất hiện. Trong vòng 4,5 giờ là áp dụng cho phương pháp sử dụng thuốc tan máu đông bằng cách tiêm qua đường tĩnh mạch rTPA. Trong vòng 6 giờ là áp dụng cho phương pháp can thiệp nội mạch lấy huyết khối. Qua cột mốc 6 giờ, người bệnh có thể rơi vào hôn mê sâu, bị tàn tật vĩnh viễn hoặc tử vong do mạch máu không được khai thông kịp thời.

Đối với trường hợp xuất huyết não thì phương pháp điều trị và hiệu quả tùy thuộc vào nguyên nhân, vị trí và mức độ xuất huyết. Nhưng nguyên tắc chung vẫn là cấp cứu càng sớm càng tốt trong 3 giờ đầu tiên.

Dấu hiệu của đột quỵ

Để cấp cứu đột quỵ kịp thời, cần phải phát hiện sớm các dấu hiệu của đột quỵ. Các dấu hiệu thường gặp của đột quỵ bao gồm:

- Biểu hiện trên mặt: Mặt tê liệt, miệng méo xuống một bên, nhân trung hơi lệch so với bình thường, nếp mũi và má bị rũ xuống. Bệnh nhân đột quỵ sẽ không thể mỉm cười nên có thể kiểm tra bằng cách nói bệnh nhân thử cười.

- Cánh tay: Một bên cánh tay hoặc chân bị tê mỏi và yếu hơn bên kia, khó giữ thăng bằng. Hãy nói bệnh nhân thử nâng cả hai tay lên, nếu một cánh tay không thể nâng hoặc yếu hơn bên kia thì đó là biểu hiện của đột quỵ.

- Lời nói: Bệnh nhân đột quỵ sẽ nói ngọng, nói đớ, khó nói hoặc không nói được. Hãy nói bệnh nhân thử nói một câu đơn giản như "Hôm nay là thứ mấy?" hoặc "Tôi tên là gì?" và xem họ có thể nói rõ ràng hay không.

- Thị lực: Bệnh nhân đột quỵ sẽ bị mờ mắt, mất thị lực một bên hoặc cả hai bên mắt. Hãy nói bệnh nhân thử nhìn vào một vật thể như một chiếc bút hoặc một chiếc đồng hồ và xem họ có thể nhìn rõ hay không.

- Đau đầu: Bệnh nhân đột quỵ sẽ bị đau đầu rất dữ dội, không giảm bằng các loại thuốc thông thường. Đau đầu có thể kèm theo buồn nôn, nôn mửa, choáng váng, mất thăng bằng.

Nếu phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào của đột quỵ, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức và đưa bệnh nhân đến bệnh viện gần nhất có chuyên khoa thần kinh. Không nên chủ quan, tự ý sử dụng các phương pháp dân gian như bôi dầu, cạo gió, xoa bóp, uống thuốc nam... vì có thể làm tình trạng của bệnh nhân nặng hơn.

Biện pháp phòng ngừa đột quỵ

- Kiểm soát các yếu tố nguy cơ như huyết áp cao, tiểu đường, mỡ máu cao, bệnh tim mạch, hút thuốc lá, uống rượu bia...
Ăn uống hợp lý, bổ sung đầy đủ các chất dinh dưỡng, hạn chế các thực phẩm giàu chất béo, muối, đường, chất kích thích như cà phê, trà, thuốc lá... Ăn nhiều rau xanh, trái cây, ngũ cốc, hạt, cá, thịt nạc, sữa và các sản phẩm từ sữa ít béo.

- Tập thể dục thường xuyên, ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày một tuần. Chọn các hoạt động phù hợp với sức khỏe, thể trạng và sở thích của mình như đi bộ, chạy bộ, đạp xe, bơi lội, thể dục nhịp điệu, yoga, thể dục thẩm mỹ...

- Giữ cân nặng lý tưởng, tránh béo phì và thừa cân. Cân nặng lý tưởng có thể tính theo công thức BMI (chỉ số khối cơ thể) = cân nặng (kg) / chiều cao (m) bình phương. BMI lý tưởng nằm trong khoảng từ 18,5 đến 24,9. Nếu BMI cao hơn 25, cần giảm cân bằng cách ăn ít hơn và vận động nhiều hơn.

- Kiểm tra sức khỏe định kỳ, đo huyết áp, đường huyết, mỡ máu, chức năng thận, gan, tim mạch... và tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ. Sử dụng thuốc điều trị các bệnh lý có liên quan đến đột quỵ như huyết áp cao, tiểu đường, mỡ máu cao, bệnh tim mạch... đúng liều lượng và thời gian.

- Hạn chế căng thẳng, lo âu, trầm cảm, tìm cách thư giãn, giải tỏa tâm lý, có thái độ lạc quan, vui vẻ, yêu đời. Có thể tham gia các hoạt động xã hội, tình nguyện, học hỏi, sáng tạo, chia sẻ, giúp đỡ người khác...

Ngoài ra, bạn có thể sử dụng viên uống phòng ngừa đột quỵ như Viên uống chống đột quỵ Nattokinase Noguchi 4000FU 120 viên đây là viên uống từ thương hiệu Noguchi Nhật Bản được đông đảo, sự lựa chọn hàng đầu của nhiều khách hàng hiện nay. Viên uống đang được bán và phân phối trực tiếp tại Noguchi Việt Nam.

| Xem thêm: Dấu hiệu đột quỵ trước 1 tuần

Hy vọng bài viết trên mà Noguchi Việt Nam cung cấp, đã cho bạn những thông tin hữu ích về bệnh đột quỵ. Việc nhận biết sớm dấu hiệu đột quỵ và đưa bệnh nhân đến bệnh viện kịp thời có thể giúp giảm thiểu tổn thương não và tăng khả năng hồi phục cho bệnh nhân.