Bệnh xương khớp là những bệnh lý liên quan đến hệ thống cơ, xương, khớp, dây chằng và thần kinh của cơ thể. Người bệnh sẽ bị đau, sưng, hạn chế chức năng và biến dạng các khớp. Bệnh xương khớp có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, năng suất lao động và tâm lý của người bệnh. Có nhiều nguyên nhân gây ra bệnh xương khớp, như tuổi tác, di truyền, béo phì, chấn thương, nhiễm trùng, bệnh tự miễn, thiếu dinh dưỡng, thiếu vận động...Trong bài viết này, Noguchi Việt Nam sẽ giới thiệu về 5 căn bệnh xương khớp thường gặp nhất ở Việt Nam và cách phòng tránh chúng.
Các bệnh cơ xương khớp thường gặp
1. Thoái hóa khớp
Thoái hóa khớp là bệnh lý xương khớp xảy ra khi phần sụn khớp và xương dưới sụn bị tổn thương do ma sát. Điều này làm giảm khả năng chịu lực và đàn hồi của khớp, gây đau, sưng, cứng và hạn chế vận động. Thoái hóa khớp thường ảnh hưởng đến các khớp chịu lực nhiều như khớp gối, khớp háng, khớp cổ tay, khớp ngón tay và các khớp ở cột sống.
Cách phòng tránh thoái hóa khớp:
- Giảm cân nếu bị béo phì, vì béo phì làm tăng áp lực lên các khớp, đặc biệt là khớp gối và khớp háng.
- Tập luyện thường xuyên và đúng cách, để duy trì sức khỏe cơ bắp, tăng cường tuần hoàn máu và dưỡng chất cho các khớp. Các bài tập thích hợp cho người bị thoái hóa khớp là bơi lội, đi bộ, yoga, thể dục nhẹ nhàng. Tránh các bài tập quá sức, gây chấn động và tác động mạnh lên khớp, như chạy bộ, nhảy dây, đá bóng...
- Ăn uống cân bằng và đa dạng, bổ sung đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho xương khớp, như canxi, vitamin D, vitamin C, omega-3, collagen... Có thể sử dụng các thực phẩm chức năng hỗ trợ xương khớp, như glucosamine, chondroitin, curcumin... theo sự tư vấn của bác sĩ.
- Hạn chế các thói quen xấu, như hút thuốc, uống rượu, ngủ không đủ giấc, ngồi lâu một chỗ, ngồi sai tư thế...
- Thăm khám và điều trị kịp thời khi có triệu chứng bệnh, để ngăn ngừa sự tiến triển và biến chứng của bệnh. Có thể sử dụng các loại thuốc giảm đau, chống viêm, bôi trơn khớp, tiêm corticoid, tiêm acid hyaluronic... theo chỉ định của bác sĩ. Trong trường hợp bệnh nặng, có thể cần phẫu thuật thay khớp.
| Xem thêm: Viên Uống N-Acetyl Glucosamine Hỗ Trợ Khớp Gối Noguchi
2. Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là bệnh lý xương khớp do hệ miễn dịch tấn công nhầm các mô khớp, gây viêm, sưng, đau và hủy hoại các khớp. Bệnh thường ảnh hưởng đến nhiều khớp cùng một lúc, đặc biệt là các khớp nhỏ ở tay và chân. Bệnh có thể gây biến dạng khớp, suy giảm chức năng và các biến chứng nghiêm trọng ở tim, phổi, mắt, thận... Bệnh thường gặp ở phụ nữ trung niên và người cao tuổi.
Cách phòng tránh viêm khớp dạng thấp:
- Không có cách phòng tránh hoàn toàn bệnh viêm khớp dạng thấp, vì bệnh có liên quan đến yếu tố di truyền và môi trường. Tuy nhiên, có thể làm giảm nguy cơ và mức độ nặng của bệnh bằng cách:
- Giảm cân nếu bị béo phì, vì béo phì làm tăng áp lực lên các khớp và gây viêm nhiều hơn.
- Tập luyện thường xuyên và đúng cách, để duy trì sức khỏe cơ bắp; tăng cường tuần hoàn máu và dưỡng chất cho các khớp. Các bài tập thích hợp cho người bị viêm khớp dạng thấp là bơi lội, đi bộ, yoga, thể dục nhẹ nhàng. Tránh các bài tập quá sức, gây chấn động và tác động mạnh lên khớp, như chạy bộ, nhảy dây, đá bóng...
- Ăn uống cân bằng và đa dạng, bổ sung đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho xương khớp, như canxi, vitamin D, vitamin C, omega-3, collagen... Có thể sử dụng các thực phẩm chức năng hỗ trợ xương khớp, như glucosamine, chondroitin, curcumin... theo sự tư vấn của bác sĩ. Tránh các thực phẩm gây viêm, như đường, chất béo bão hòa, thịt đỏ, bia, rượu...
- Hạn chế các thói quen xấu, như hút thuốc, uống rượu, ngủ không đủ giấc, ngồi lâu một chỗ, ngồi sai tư thế...
- Thăm khám và điều trị sớm khi có triệu chứng bệnh, để ngăn ngừa sự tiến triển và biến chứng của bệnh. Có thể sử dụng các loại thuốc chống viêm, ức chế miễn dịch, bôi trơn khớp, tiêm corticoid, tiêm các thuốc sinh học (biologicals) để làm giảm sự hoạt động của hệ miễn dịch và ngăn chặn sự phá hủy khớp. Các thuốc sinh học thường được sử dụng khi các thuốc chống thấp khớp kinh điển không hiệu quả hoặc gây ra tác dụng phụ. Các loại thuốc sinh học bao gồm các nhóm sau:
- Thuốc kháng TNF-α: như infliximab, etanercept, adalimumab, golimumab, certolizumab…
- Thuốc kháng IL-6: như tocilizumab, sarilumab…
- Thuốc kháng IL-1: như anakinra, canakinumab…
- Thuốc kháng B cell: như rituximab, ocrelizumab…
- Thuốc kháng T cell: như abatacept, alefacept…
- Thuốc kháng JAK: như tofacitinib, baricitinib, upadacitinib…
Các thuốc sinh học có thể được sử dụng đơn lẻ hoặc kết hợp với các thuốc chống thấp khớp kinh điển, như methotrexate. Các thuốc sinh học thường được tiêm dưới da hoặc truyền tĩnh mạch, tùy thuộc vào loại thuốc và liều lượng. Các thuốc sinh học có thể gây ra các tác dụng phụ như nhiễm trùng, dị ứng, phản ứng tiêm, tăng huyết áp, tăng cholesterol, giảm khả năng miễn dịch… Do đó, người bệnh cần được theo dõi sát sao bởi bác sĩ khi sử dụng các thuốc này.
3. Thoát vị đĩa đệm
Thoát vị đĩa đệm là bệnh lý xương khớp xảy ra khi đĩa đệm ở giữa các đốt sống bị thoát ra ngoài, gây chèn ép vào các dây thần kinh hoặc tủy sống. Người bệnh sẽ bị đau nhức ở cổ, vai, lưng, mông, đùi, chân, tay… tùy theo vị trí đĩa đệm bị thoát. Bệnh có thể do tuổi tác, chấn thương, nâng vác nặng, ngồi lâu một chỗ, béo phì, di truyền.
Điều trị thoát vị đĩa đệm
Điều trị thoát vị đĩa đệm tùy thuộc vào mức độ thoát vị, mức độ chèn ép dây thần kinh và các triệu chứng của người bệnh.
- Điều trị bảo tồn: Điều trị bảo tồn bao gồm:
- Nghỉ ngơi: Người bệnh cần nghỉ ngơi, hạn chế vận động để giảm đau và giảm chèn ép dây thần kinh.
- Thuốc: Sử dụng thuốc giảm đau, chống viêm, giãn cơ để cải thiện triệu chứng.
- Châm cứu, vật lý trị liệu: Châm cứu, vật lý trị liệu có thể giúp giảm đau, tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện khả năng vận động.
- Phẫu thuật: Phẫu thuật được chỉ định khi điều trị bảo tồn không hiệu quả hoặc người bệnh có các triệu chứng nghiêm trọng như mất cảm giác, yếu cơ, rối loạn tiểu tiện, đại tiện,...
- Phòng tránh thoát vị đĩa đệm
Để phòng tránh thoát vị đĩa đệm, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Chế độ ăn uống cân bằng: Bổ sung đầy đủ canxi, vitamin D, khoáng chất,... cho cơ thể.
- Lối sống vận động hợp lý: Tập thể dục thường xuyên, đúng cách giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, giảm nguy cơ chấn thương xương khớp.
- Giảm cân nếu thừa cân, béo phì: Thừa cân, béo phì gây áp lực lên các khớp, dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh xương khớp.
- Kiểm soát các yếu tố nguy cơ khác: Kiểm soát huyết áp, cholesterol,... ở mức bình thường.
- Ngoài ra, cần khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý xương khớp.
4. Bệnh Loãng xương
Bệnh Loãng xương là bệnh lý xương khớp xảy ra khi mật độ xương giảm, làm xương trở nên yếu và dễ gãy. Người bệnh sẽ bị đau xương, gãy xương dễ dàng, bị lún sụn, bị cong lưng, bị teo cơ… Bệnh thường gặp ở phụ nữ sau mãn kinh, người cao tuổi, người thiếu canxi, vitamin D, người sử dụng corticoid lâu dài, người hút thuốc, uống rượu, thiếu vận động.
Điều trị loãng xương
Điều trị loãng xương nhằm mục đích ngăn ngừa gãy xương. Các phương pháp điều trị loãng xương bao gồm:
- Thuốc: Thuốc được sử dụng để tăng mật độ xương và giảm nguy cơ gãy xương. Các loại thuốc thường được sử dụng để điều trị loãng xương bao gồm bisphosphonates, teriparatide, strontium ranelate, denosumab, romosozumab.
- Thay đổi lối sống: Thay đổi lối sống có thể giúp ngăn ngừa loãng xương và giảm nguy cơ gãy xương. Các thay đổi lối sống bao gồm:
- Bổ sung đầy đủ canxi và vitamin D.
- Tập thể dục thường xuyên.
- Giảm cân nếu thừa cân, béo phì.
- Không hút thuốc.
Phòng tránh loãng xương
Để phòng tránh loãng xương, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Chế độ ăn uống cân bằng: Bổ sung đầy đủ canxi và vitamin D cho cơ thể.
- Lối sống vận động hợp lý: Tập thể dục thường xuyên, đúng cách giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, giảm nguy cơ chấn thương xương khớp.
- Giảm cân nếu thừa cân, béo phì: Thừa cân, béo phì gây áp lực lên các khớp, dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh xương khớp.
- Kiểm soát các yếu tố nguy cơ khác: Kiểm soát huyết áp, cholesterol,... ở mức bình thường.
Ngoài ra, cần khám sức khỏe định kỳ để phát hiện và điều trị sớm các bệnh lý xương khớp.
5. Bệnh Gout
Gout là bệnh lý xương khớp do tăng nồng độ axit uric trong máu, gây kết tủa tinh thể urat ở các khớp, gây viêm, sưng, đau và biến dạng khớp. Bệnh thường ảnh hưởng đến khớp ngón chân cái, khớp gối, khớp cổ chân, khớp tay… Bệnh có thể do di truyền, ăn uống không hợp lý, béo phì, uống rượu, bệnh thận, bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường.
Điều trị bệnh gout
Điều trị bệnh gout nhằm mục đích giảm đau, giảm viêm và ngăn ngừa các cơn đau gout tái phát. Các phương pháp điều trị bệnh gout bao gồm:
- Thuốc: Thuốc được sử dụng để giảm đau, giảm viêm và giảm nồng độ axit uric trong máu. Các loại thuốc thường được sử dụng để điều trị bệnh gout bao gồm thuốc giảm đau, thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), thuốc ức chế men xơ xitase (xanthine oxidase inhibitors - XOIs), thuốc ức chế tái hấp thu axit uric (uric acid reabsorption inhibitors - Uricosurics).
- Thay đổi lối sống: Thay đổi lối sống có thể giúp ngăn ngừa các cơn đau gout tái phát. Các thay đổi lối sống bao gồm:
- Giảm cân nếu thừa cân, béo phì.
- Hạn chế uống rượu bia.
- Ăn uống lành mạnh, cân bằng.
| Xem thêm: Viên uống Aserine hỗ trợ điều trị Gout Noguchi
Để phòng tránh bệnh gout, cần thực hiện các biện pháp sau:
- Giảm cân nếu thừa cân, béo phì.
- Hạn chế uống rượu bia.
- Ăn uống lành mạnh, cân bằng.
- Uống nhiều nước.
Biến chứng của bệnh gout
Nếu không được điều trị, bệnh gout có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:
- Viêm khớp mạn tính: Nếu các cơn đau gout tái phát nhiều lần, có thể dẫn đến viêm khớp mạn tính.
- Thoái hóa khớp: Viêm khớp mạn tính có thể dẫn đến thoái hóa khớp.
- Thận hư: Axit uric có thể lắng đọng trong thận, gây tổn thương thận.
Bệnh gout là một bệnh lý khớp phổ biến, có thể gây đau đớn và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, bệnh gout có thể được điều trị hiệu quả nếu được phát hiện và điều trị sớm. Hy vọng những nội dung mà Noguchi Việt Nam cung cấp sẽ đêm đến cho bạn những thông tin thật hữu ích và giúp bạn bảo vệ, phòng nữa bệnh xương khớp một cách hiệu quả.
